Με μεγάλη συμμετοχή ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα του πολύ αγαπητού σε όλους μας σουάμι Σουμπάμριτα, ο οποίος μετά από 4 χρόνια επισκέφτηκε ξανά την Αθήνα. Στην ομιλία του ανέπτυξε με το χιούμορ, την απλότητα και τη σαφήνεια που πάντα τον χαρακτηρίζουν, ένα πολύ σημαντικό και ενδιαφέρον θέμα: «Πώς να διαχειριζόμαστε το νου μας».
Ο σουάμι Σουμπάμριτα ξεκίνησε λέγοντας ότι η ικανότητα διαχείρισης του νου είναι απαραίτητη για να βρούμε την ειρήνη και την ολοκλήρωση σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής όμως χαρακτηρίζεται από γρήγορους ρυθμούς και υψηλά επίπεδα στρες, που κάνουν τον νου μας εξαιρετικά ασταθή και ανήσυχο. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πώς να σταματάμε το νου μας, διαφορετικά κινδυνεύουμε με ψυχοσωματική εξάντληση και κατάρρευση.
Η δύναμη της σκέψης είναι τεράστια και αυτό είναι ένα γεγονός που δεν μπορούμε να αρνηθούμε. Υπάρχουν δύο είδη δημιουργίας: η πρώτη είναι η δημιουργία που συντελείται στο νου μας και η δεύτερη είναι η δημιουργία που εκδηλώνεται στον εξωτερικό κόσμο και βλέπουμε με τα μάτια μας. Όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες ή συγγραφείς, για παράδειγμα, πρώτα συλλαμβάνουν τα έργα τους στο νου τους και μετά τα υλοποιούν στον κόσμο. Αν λοιπόν υπάρχει ένα πρόβλημα στην πρώτη δημιουργία (στο νου) αυτό θα εκδηλωθεί αναπόφευκτα και στον κόσμο. Όλοι οι πόλεμοι ξεκινούν από μια αρνητική σκέψη στον ανθρώπινο νου, η οποία πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα.
Ο νους μας είναι προικισμένος με μεγάλη δημιουργικότητα και ικανότητες, αλλά όταν δεν μπορούμε να τον διαχειριστούμε είναι σαν βρισκόμαστε μέσα σε ένα όχημα το οποίο είναι αυτό που επιλέγει τον προορισμό μας και όχι εμείς οι ίδιοι. Για να μάθουμε λοιπόν να διαχειριζόμαστε το νου μας πρέπει να έχουμε υπόψη τρεις παράγοντες:
α) την ποσότητα των σκέψεων
β) την ποιότητα των σκέψεων
γ) την κατεύθυνση της ροής των σκέψεων.
Συνήθως, η κατάστασή μας χαρακτηρίζεται από τεράστια ποσότητα σκέψεων, χαμηλή ποιότητα και ανεξέλεγκτη ροή προς πολλαπλές κατευθύνσεις. Η φύση του νου είναι να περιπλανιέται ασταμάτητα από το ένα αντικείμενο στο άλλο, και γι’ αυτό δυσκολευόμαστε να ολοκληρώσουμε ικανοποιητικά τις δουλειές που ξεκινάμε. Καθώς η ποσότητα των σκέψεων μειώνεται, η ποιότητα αυξάνεται και η ροή τους συγκεντρώνεται σε ένα σημείο. Τότε είναι που μπορούμε να κατευθύνουμε τη ζωή μας προς την κατεύθυνση που πραγματικά θέλουμε.
Οι μεγάλοι πνευματικοί Δάσκαλοι, όπως η Άμμα, είναι παραδείγματα για το πόση ειρήνη, συμπόνια και δημιουργικότητα μπορεί να βιώσει ο άνθρωπος, όταν ελέγχει και διαχειρίζεται αποτελεσματικά το νου του. Οι Δάσκαλοι αυτοί δεν επηρεάζονται από τίποτα εξωτερικό και παραμένουν ήρεμοι και ευτυχισμένοι, όσο αντίξοες κι αν είναι οι εξωτερικές καταστάσεις.
Όπως έχει πει η Άμμα, για να διατηρήσουμε τη σωματική μας υγεία το σώμα μας πρέπει να κινείται συχνά, ενώ για να διατηρήσουμε τη ψυχική μας υγεία ισχύει το αντίθετο, ο νους μας πρέπει να παραμένει ήρεμος και μην «κινείται» πολύ. Πώς όμως να κρατήσουμε το νου μας ήρεμο και ειρηνικό; Σίγουρα αυτό δεν είναι κάτι που μπορούμε να κάνουμε με τη βία, γιατί ο νους μας αντιδράει έντονα σε κάθε προσπάθεια εξαναγκασμού και η δύναμη των σκέψεων που θέλουμε να καταπολεμήσουμε πολλαπλασιάζεται. Ούτε η καταπίεση αλλά ούτε και η αδιάκριτη ικανοποίηση των επιθυμιών είναι μέσα για τη διαχείριση του νου μας. Αντίθετα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη σωστή στρατηγική για να θέσουμε το νου κάτω από τον έλεγχό μας.
Ο σουάμι Σουμπάμριτα τόνισε ότι η επίγνωση και η αγάπη είναι δύο βασικές ιδιότητες για τη διαχείριση του νου και παρουσίασε τρεις βασικές στρατηγικές, οι οποίες δεν είναι ανεξάρτητες η μία από την άλλη, αλλά συνδυάζονται και αλληλεξαρτώνται:
1. Αναγνώριση των σκέψεων που περνούν από το νου χωρίς να τις ακολουθούμε.
Όταν μια σκέψη περνά από το νου μας, αντί να της αντισταθούμε ας την αναγνωρίσουμε και ας επιστρέψουμε στην παρούσα στιγμή, σε ό,τι κάνουμε, π.χ. εργασία, διαλογισμό, μελέτη κλπ. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η επίγνωση, ώστε να αναγνωρίζουμε τις σκέψεις χωρίς να τις ακολουθούμε τυφλά.
2. Να είμαστε παρατηρητές της ροής των σκέψεων
Ο νους μας μοιάζει με σκηνή όπου οι σκέψεις θυμού, μίσους, ζήλιας κλπ. δίνουν μια παράσταση. Αυτό που τις θρέφει είναι η προσοχή και το ενδιαφέρον μας. Αν μπορούμε απλά να τις παρατηρούμε, χωρίς να ταυτιζόμαστε με αυτές, τότες οι σκέψεις από μόνες τους θα αρχίσουν να εξασθενούν και δεν θα έχουν τη δύναμη να μας επηρεάζουν. Καθώς η παρατήρηση βαθαίνει, το κενό ανάμεσα στις σκέψεις διευρύνεται και η εσωτερική γαλήνη διαρκεί περισσότερο. Έτσι, συνειδητοποιούμε ότι είμαστε ο παρατηρητής και όχι το παρατηρούμενο, ότι είμαστε η γαλήνη πίσω από το θόρυβο.
3. Να καλλιεργούμε τις υψηλότερες μορφές της αγάπης
Συνήθως, οι σκέψεις μας προέρχονται από τον υποσυνείδητο νου και γι’ αυτό δεν μπορούμε να τις ελέγξουμε. Δημιουργούνται απ’ όλες τις εντυπώσεις, σκέψεις, λόγια και πράξεις του παρελθόντος. Οι σκέψεις αυτές μεταφράζονται ξανά σε λόγια και πράξεις, προτού καλά καλά τις συνειδητοποιήσουμε, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να μπορούμε να αποστασιοποιηθούμε από αυτές μέσω της επίγνωσης.
Η τάση του νου είναι να κάνει αυτό που του φέρνει στιγμιαία ευχαρίστηση και να αποφεύγει ό,τι χρειάζεται κόπο. Για να είμαστε πραγματικά ελεύθεροι πρέπει να απαλλαγούμε από αυτή την τάση και να μπορούμε να διακρίνουμε το «καλό» από το «ευχάριστο». Επιλέγοντας το καλό δεν θα είμαστε πια έρμαια του παρελθόντος και των αρνητικών μας τάσεων. Η μόνη δύναμη που μπορεί να συγκρατήσει και να αντιστρέψει τις αρνητικές τάσεις είναι η δύναμη της αγάπης, της υψηλότερης μορφής της αγάπης για το Θεό και τα αγνά ιδανικά της συμπόνιας και της καλοσύνης.
Οι καθημερινές πνευματικές πρακτικές, όπως η προσευχή και ο διαλογισμός είναι αυτές που μας επιτρέπουν να καλλιεργούμε τις υψηλότερες μορφές της αγάπης.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο σουάμι Σουμπάμριτα τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό να μην αναβάλλουμε ποτέ αυτό το καθημερινό μας «ραντεβού» με το Θεό ή τον Ανώτερο Εαυτό μας, την Ανώτερη Δύναμη, όπως ο καθένας την αντιλαμβάνεται. Μαθαίνοντας λοιπόν την τέχνη της διαχείρισης του νου, θα είμαστε σε θέση να χρησιμοποιούμε αυτό το θαυμαστό όργανο, το νου μας, με τον καλύτερο τρόπο ώστε να απολαμβάνουμε και να αξιοποιούμε με τον καλύτερο τρόπο το ταξίδι της ζωής.